Co to jest kod UPC i jak go zdobyć?

Jeśli kiedykolwiek zdarzyło Ci się bezskutecznie próbować zeskanować produkt przy kasie samoobsługowej, a na ekranie pojawiał się komunikat „Proszę wezwać pracownika”, miało to związek właśnie z kodem UPC. Tego typu kody kreskowe można znaleźć praktycznie wszędzie, od opakowań na jajka po pudełka z butami. Są one z nami już od ponad 50 lat.

W tradycyjnych sklepach kody UPC odgrywają kluczową rolę – usprawniają obsługę przy kasie i pomagają w zarządzaniu stanami magazynowymi. W przypadku małych sklepów internetowych sprawa jest jednak nieco bardziej złożona. Z tego artykułu dowiesz się, co to jest kod UPC, jak działa, czym różni się od innych kodów kreskowych i czy faktycznie potrzebujesz go w swojej działalności e-commerce.

Czym jest kod UPC?

UPC, czyli Uniwersalny Kod Produktu, to 12-cyfrowy kod kreskowy przypisywany konkretnym produktom i ich producentom. Sklepy detaliczne oraz firmy logistyczne, takie jak centra magazynowe, skanują te kody, by pobierać informacje o cenach i kontrolować stany magazynowe. System kodów UPC został ustandaryzowany i jest zarządzany przez międzynarodową organizację GS1. Możesz również spotkać się z ich techniczną nazwą, „kody kreskowe UPC-A”.

Warto wiedzieć, że kod UPC identyfikuje konkretny typ produktu, a nie jego pojedynczą sztukę. Przykładowo, dwie pary butów sportowych w tym samym rozmiarze, kolorze i modelu będą miały ten sam kod UPC. W handlu tradycyjnym kody te pozwalają szybciej obsługiwać klientów przy kasie i sprawnie zarządzać zapasami. Z kolei w e-commerce przynoszą dodatkowe korzyści, o których przeczytasz poniżej.

• Zarządzanie zapasami. Kody UPC ułatwiają monitorowanie sprzedaży produktów. Dzięki nim wiesz, co zostało już sprzedane, a które pozycje wymagają uzupełnienia. Mogą również zawierać dodatkowe informacje, na przykład daty ważności, co pozwala na skuteczne zarządzanie zapasami na każdym etapie łańcucha dostaw.
• Dokładne realizowanie zamówień. W przypadku kompletowania zamówień w magazynie, kody UPC pomagają upewnić się, że pracownicy wybierają i pakują właściwe produkty. Po zeskanowaniu kodu, wszystkie powiązane informacje o produkcie natychmiast pojawiają się na czytniku, co minimalizuje ryzyko pomyłek.
• Standaryzacja. Kody UPC to uniwersalny, globalny system kodów kreskowych. Dzięki temu, jeśli sprzedajesz swoje produkty zarówno w sklepach internetowych, jak i stacjonarnych, na różnych platformach, możesz mieć pewność, że większość partnerów handlowych będzie posługiwać się właśnie tym standardem. W praktyce wielu z nich może nawet wymagać od Ciebie kodu UPC dla każdego oferowanego produktu.

Czy Twój sklep internetowy potrzebuje kodów UPC?

Jeśli prowadzisz niewielki sklep internetowy, sprzedajesz bezpośrednio klientom i wysyłasz produkty z domu, najprawdopodobniej nie potrzebujesz kodów UPC. Podobnie w przypadku, gdy korzystasz z własnego magazynu – możesz wdrożyć system kodów kreskowych do lepszej organizacji produktów (możesz nawet wypróbować ten generator kodów kreskowych).

Będziesz jednak potrzebować kodów UPC w następujących sytuacjach:

• Sprzedaż do sklepów hurtowych lub detalicznych. Jeśli oferujesz swoje produkty w punktach stacjonarnych, kody UPC są wymagane, aby pracownicy mogli je bez problemu skanować przy kasie. Przy współpracy z hurtowniami również warto mieć kody, by umożliwić im sprawne prowadzenie ewidencji towarów.
• Sprzedaż na platformach e-commerce. Platformy sprzedażowe, takie jak Amazon, wymagają kodów kreskowych UPC.
• Współpraca z zewnętrznymi firmami logistycznymi. Partnerzy odpowiedzialni za magazynowanie i wysyłkę produktów korzystają z kodów UPC do monitorowania stanów magazynowych.

Nawet jeśli dziś prowadzisz sprzedaż wyłącznie z domu i nie potrzebujesz kodów kreskowych, warto rozważyć ich wdrożenie, jeśli planujesz rozwój firmy i chcesz w przyszłości sprzedawać w sklepach stacjonarnych lub na dużych platformach sprzedażowych.

Z czego składa się kod UPC?

Na pełny kod kreskowy UPC składają się dwa elementy: GTIN (Globalny Numer Handlowy) oraz sam kod UPC. UPC to seria czarnych linii, a GTIN to numer wydrukowany poniżej. Czarne paski to wizualna reprezentacja kodu UPC, natomiast GTIN to 12-cyfrowy numer umieszczony pod nimi. Te dwa elementy razem umożliwiają błyskawiczne rozpoznanie produktu przez systemy sprzedażowe (POS) lub inne narzędzia ze skanerem kodów.

GTIN składa się z 12 cyfr podzielonych na trzy sekcje, z których każda zawiera inne informacje na temat produktu. Oto jak wygląda ich podział:

1. Prefiks firmy

Pierwsze sześć cyfr kodu UPC to unikalny identyfikator producenta. Ten numer pozwala określić, kto jest odpowiedzialny za produkcję danego towaru i jest przypisany indywidualnie każdej firmie.

2. Numer przedmiotu

Kolejne pięć cyfr to numer identyfikujący konkretny wariant produktu. Na przykład smartfon z pamięcią 16 GB będzie miał inny numer niż ten sam model z pamięcią 32 GB, mimo że oba pochodzą od tego samego producenta.

3. Cyfra kontrolna

Ostatnia cyfra numeru GTIN to cyfra kontrolna. Jest wyliczana za pomocą dość skomplikowanego algorytmu, który uwzględnia poprzednie 11 cyfr (dowiedz się więcej na stronie GS1). Jej zadaniem jest potwierdzenie poprawności całego kodu – jeśli cyfra kontrolna się nie zgadza, kod UPC nie zostanie prawidłowo odczytany przez skaner.

UPC a inne rodzaje kodów produktów

• SKU
• EAN
• ASIN
• UPC-E
• Międzynarodowy znormalizowany numer książki (ISBN)

Choć kod UPC jest jednym z najczęściej stosowanych kodów kreskowych, to wcale nie jedyny. Organizacja GS1 udostępnia różne typy kodów, a wiele firm korzysta również z wewnętrznych oznaczeń, takich jak kody SKU. W zależności od branży, czy to spożywczej, odzieżowej, czy elektronicznej, mogą funkcjonować odmienne systemy identyfikacji produktów.

SKU

Jednostka magazynowa (SKU) to wewnętrzny kod identyfikacyjny produktu, który składa się z liter i cyfr. W przeciwieństwie do kodu UPC, nie jest nadawany przez organizację GS1, każda firma tworzy swoje własne oznaczenia SKU w celu zarządzania produktami wewnątrz firmy.
Kiedy przydaje się system SKU?

Załóżmy, że prowadzisz markę napojów gazowanych, które sprzedajesz bezpośrednio klientom, i potrzebujesz dobrze zorganizowanego magazynu. Możesz stworzyć system, w którym litery w kodzie SKU oznaczają smak, a cyfry – datę ważności. Dzięki temu pracownicy mogą szybko zidentyfikować, które produkty są do siebie podobne i które należy wysłać w pierwszej kolejności. Taki system dostarcza kluczowych informacji bez konieczności skanowania każdego produktu.

EAN

EAN, czyli Europejski Kod Towarowy, to europejska wersja kodu UPC. W przeciwieństwie do 12-cyfrowych kodów UPC, kody EAN zawierają 13 cyfr. Od 2005 roku, w ramach globalnej standaryzacji, amerykańskie skanery zostały przystosowane do odczytu obu formatów, co umożliwia ich stosowanie na całym świecie niezależnie od rynku.

ASIN

ASIN to unikalny identyfikator stosowany wyłącznie w ekosystemie Amazona. Każdy produkt dostępny na tej platformie otrzymuje własny numer ASIN, który umożliwia Amazonowi sprawne zarządzanie milionami ofert w swoim sklepie internetowym. Jak sama nazwa wskazuje, jest to system stworzony specjalnie na potrzeby tego marketplace’u.

UPC-E

Kod UPC-E to bardziej kompaktowa odmiana standardowego kodu UPC-A. Zawiera jedynie sześć cyfr. Tego typu oznaczenia stosuje się na produktach, gdzie przestrzeń na etykiecie jest ograniczona, na przykład na opakowaniach jogurtów, kosmetykach czy małych butelkach.

Międzynarodowy znormalizowany numer książki (ISBN)

ISBN to system kodów kreskowych stosowany w branży wydawniczej. Może mieć 10 lub 13 cyfr w zależności od tego, czy został nadany przed, czy po 2007 roku. Numer ISBN identyfikuje konkretną książkę, jej wydawcę, wersję (np. miękka lub twarda oprawa) oraz inne cechy fizyczne, takie jak liczba stron.

Jak zdobyć kod UPC?

Niestety, nie możesz samodzielnie wygenerować własnego kodu UPC. Aby mieć pewność, że będzie on unikalny i zgodny ze standardami, musisz go zakupić bezpośrednio od organizacji GS1. Oto, jak wygląda ten proces:

1. Określ, ile kodów UPC potrzebujesz

Określ liczbę unikalnych kodów kreskowych, które potrzebujesz, uwzględniając liczbę oferowanych produktów oraz ich warianty, takie jak rozmiar, kolor czy inne cechy. Pamiętaj: każda wariacja danego produktu wymaga osobnego kodu UPC.

2. Odwiedź stronę GS1 i wybierz odpowiednią opcję

Zacznij od odwiedzenia strony aplikacyjnej UPC GS1. GS1 udostępnia kilka możliwości zakupu kodów UPC. Jedną z nich jest nabycie pojedynczych numerów GTIN, co sprawdza się w przypadku niewielkiej liczby produktów.

Drugą opcją jest uzyskanie prefiksu firmy GS1. Jeśli potrzebujesz kodów UPC dla większej liczby produktów (lub planujesz ich więcej w przyszłości), prefiks pozwala tworzyć GTIN z jednolitym identyfikatorem producenta, co ułatwia zarządzanie ofertą.

W przypadku posiadania prefiksu firmy GS1 konieczne będzie opłacanie corocznej subskrypcji. Uzyskasz też dostęp do narzędzia online umożliwiającego samodzielne generowanie kodów kreskowych.